Παρατηρω ότι τα τελευταια χρονια…υπαρχει μια ραγδαια αυξηση των παιδιων που θελουν να ασχοληθουν με τα τυμπανα..Δεν ξερω αν φταινε τα ηλεκτρονικα τυμπανα που επεσαν σε λογικες τιμες ή το ιντερνετ και το you- tube που στην κυριολεξια εχουν κατακλυστει από drum videos.Το θεμα είναι ότι υπαρχουν πολλα παιδια που θελουν να μαθουν το οργανο εκει εξω..και που ψαχνουν για δασκαλους.
Ως γνωστόν .. η αυξανομενη ζητηση φερνει την αυξανομενη προσφορά. Οποιος αποφασισει να ασχοληθει με την διδασκαλια θα πρεπει να γνωριζει όμως ότι άλλο πραγμα είναι να είμαι καλος μουσικος..και άλλο καλος δασκαλος.
Θα ηθελα λοιπον να μοιραστω μαζι σας μερικες χρησιμες συμβουλες , ευχομενος να μπορεσουμε να αποφυγουμε τυχόν λαθη και κακοτοπιές, και να μπορεσουμε να κανουμε ακομα καλυτερα αυτό που αγαπαμε τοσο πολύ . Την διδασκαλια.
Πολλα από αυτά που θα διαβάσετε σε αυτό το αρθρο..μπορει να φαινονται αυτονοητα . Ωστοσο εχω πολλες φορες διαπιστωσει ότι μονο αυτονοητα δεν είναι…
Τα παρακατω λοιπον δεν βασίζονται μονο στις προσωπικες μου εμπειριες σαν μαθητης , αλλα επισης και από διαφορες συζητήσεις που κατά καιρους εχουν προκυψει με συναδερφους καθηγητες , αλλα και μαθητες.
Καλή ανάγνωση.
Για να μπορεσεις να διδαξεις καποιον, αρχικα πρεπει να εχεις χτισει η διδαχτει μια υλη και να την εχεις εμπεδώσει . Η επομενη κίνηση είναι να φτιαξεις μια διδακτέα υλη που να αποτελειται απο μια αρχη, μια μεση και ένα τελος. Να βρεις {η να ξεσκαρταρεις } δηλαδη τι βιβλια η τι ασκησεις θα διδαξεις , με τι τροπους και με ποια σειρα.
Σειρα εχει να σκεφτεις πως θα μπορεσεις αυτή την υλη να την κανεις κατανοητη σε ένα μαθητη- ευκολα και γρηγορα. Με μια λεξη αυτό λεγετε ..οργάνωση του μαθήματος.
Η υλη πρεπει να περιεχει ασκησεις ενδυναμωσης αλλα και coordination για κάθε μελος ξεχωριστα ,και σιγα – σιγα να στηνει την ανεξαρτησια αρχικα δυο , μετα τριων και τελος τεσσάρων μελών.
Πρεπει επισης να περιλαμβανει ασκησεις & τροπους πανω στους ρυθμους , στο ρυθμικο σολφεζ , στα rudiments, τις δυναμικες , τα οστινατος , την αναπτυξη του sightreading , μια πρωτη επαφη με μουσικα στυλ, παιξιμο πανω σε play alongs , την αναγνωση παρτιτουρας ,την τεχνη του πως φτιαχνεται ένα σολο, και γενικα οτιδηποτε κρινετε ότι θα χρειαστει στα πρωτα του βηματα εκει εξω.
Παραλληλα με την αναπτυξη της τεχνικης πρεπει να στηνουμε και την φιλοσοφια πισω τη μουσικη {Less is more – Groove ,τι παιζουμε και με ποιον παιζουμε ,}κλπ
Η δυσκολια {level} , και η ταχυτητα πρεπει να ανεβαινει σταδιακα και με μικρα βηματα και όχι αλματα.
Αν και δεν είναι ο κανονας…γενικα θεωρω ότι ένα χαρτι , απο οπου κι αν προερχεται, παντα ανοιγει πορτες και διευκολυνει τα πραγματα. {ειδικα όσων αφορα γονεις και καλλιτεχνικούς διευθυντες Ωδειων}. Η αποψη μου είναι ότι οσοι σκέφτεστε να ασχοληθειτε επαγγελματικα με την διδασκαλια…καλο θα ηταν να επενδύσετε πρωτίστως στην εκπαιδευση – σεμιναρια , και στην αποκτηση ενός διπλωματος που πιστοποιεί ότι εχετε διδαχτει καποια χρονια drums.
Περα από την κατακτηση των level {αρα και την γνωσης } αυτος νομιζω ότι είναι ενας σημαντικος λογος για να κυνηγήσετε ένα διπλωμα από ένα ωδείο η μια μουσικη σχολη.
Ενας μεγαλος παραγοντας που θα προσελκυσει μελλοντικους μαθητες.
Επενδυστε σε παιξιματα με καλλιτεχνες που θα εμπλουτισουν το βιογραφικο σας. Ένα πτυχίο χωρις παιξιματα {αρα και βιογραφικο}…συχνα δεν μπορει να σταθει από μονο του. Στην αντιθετη περιπτωση όμως , ένα εκτεταμενο βιογραφικο με γνωστα ονοματα, θεωρείται ατου, και συχνα ανοιγει πορτες {ακομα και χωρις πτυχίο},και θα κανει το τηλεφωνο σας να χτυπαει. Από εκει και περα όμως, χρειαζεται εξισου σκληρη δουλεια για να επιτύχουμε και ως δασκαλοι . Όπως προείπα, καλός μουσικός δεν προϋποθέτει παντα και καλος δασκαλος.
Ο τρόπος διδασκαλίας είναι ένα μεγαλο κεφάλαιο για κάθε δάσκαλο , και αρκετά δύσκολο να αναλυθεί..
Από την στιγμη που ξεκιναει μια συνεργασια με ένα μαθητη ..πρεπει να καταλαβουμε ότι εχουμε την αποκλειστικη ευθυνη της ντραμιστικης του πορειας . Πορεία που δεν μπορει να παρεκλινει από το προγραμμα της …επειδη ο μαθητης ειδε στο internet τα cross sticking ή τα freehand , και απαιτει να τα διδαχτεί …ενώ εχει φτασει μολις στα 16α. Ο Μιχάλης ο Καπηλίδης ειχε πει μια σοφη κουβεντα κάποτε, που πολλες φορες εχω υπενθυμισει σε πολλους μαθητες μου..
Ειχε πει…- Αν πιστευεις ότι ξερεις τι πρεπει να διδαχτείς …σιγουρα δεν χρειαζεσαι δασκαλο!
Είναι σημαντικο να μην ξεχναμε ότι ενας μαθητης δεν ξερει τι εχει αναγκη…και ότι επηρεάζεται από τους παντες και τα παντα.
Είναι δικη μας ευθυνη λοιπον να τον προφυλαξουμε από τις λεγομενες ¨παγιδες μελετης¨και να του εδραιωσουμε ένα προγραμμα που εχει σαν βαση τι πραγματικα εχει αναγκη..και όχι τι θα ηθελε να εχει στα χερια του για να δειξει cool.
Θεωρω λοιπον ότι είναι μεγαλο λαθος να γινομαστε κατά παραγγελιαν δασκαλοι , και πιστευω ότι μονο σε εξαιρετικες περιπτωσεις {εφόσον κρινουμε ότι αυτό που μας ζηταει ο μαθητης το εχει πραγματικα αναγκη}, πρεπει να κανουμε πισω.
Η υπομονή είναι επισης ένα μεγαλο κομματι της διδασκαλιας και κατά τη γνωμη μου είναι ένα από τα βασικοτερα προτερήματα ενός καθηγητη , μαζι με το παθος ,την αγαπη για τη διδασκαλια και τους ανθρωπους , και το ποσο οργανωμενος είναι με αυτό που κανει. Μην ξεχναμε ότι κάθε μαθητης είναι μοναδικος και εχει διαφορετικες αναγκες και ιδιαιτεροτητες . Όπως λεμε συνεχεια στους μαθητες μας να μην βιαζονται…ετσι πρεπει να υπενθυμιζουμε και στον εαυτο μας, κάθε φορα που κανουμε μια εξεταση ή βλεπουμε ότι ενας μαθητης δεν πιανει με την πρωτη αυτό που του λεμε.
Tο προσωπικο ψαξιμο ενός καθηγητη όσων αφορα τη διδασκαλια είναι επισης αναγκαιο.. Όπως ξερουμε, η μουσικη δεν τελειωνει ποτε. Παντα υπαρχουν νέες μεθοδοι τοσο διδασκαλιας οσο και τεχνικης ,και πρεπει να ειμαστε ανοιχτομυαλοι και παντα ετοιμοι να ενστερνιστούμε νεους τροπους διδασκαλιας ,και να παμε την μαθηση ένα βημα πιο κατω από εκει που την πηγαν οι δασκαλοι μας. Υπαρχουν 2 ειδων καθηγητες για μενα, αυτοι που κολλανε στο παρελθον και εχουν εμμονες με κινδυνο να γινουν παρωχημένοι..και αυτοι που εξελισσονται συνεχεια κρατωντας ανοιχτο μυαλο.
Κατανόηση , ταπεινοφροσύνη ,γενναιοδωρία, σεβασμός, αντικειμενικότητα, αμερόληπτη διδασκαλία προς όλους , δεν πρεπει επισης να είναι έννοιες αγνωστες σε οσους σκοπευουν να ασχοληθουν σοβαρα με το αντικειμενο.
Επαρση , αλαζονια , ναρκισσισμός , υπεροψία , μικροπρέπεια είναι έννοιες που αν θελουμε να επιτύχουμε σε αυτό το τομέα..πρεπει να τις κανουμε pause απο το εγώ μας κάθε φορα που μπαινουμε στην ταξη.
- Η σχέση με τον χρόνο στο μάθημα..
Αποψη μου είναι οτι από την στιγμη που θα ασχοληθειτε με ένα ιδιαιτερο {ειτε αυτό είναι σπιτι σας – ειτε αυτό είναι στο σπιτι του μαθητη}, δεν πρεπει να ειστε με το ένα ματι στο ρολόι .
Οι απαιτησεις αντιληψης κάθε μαθητη είναι διαφορετικες , και οφειλουμε να μην αφηνουμε τον μαθητη να φυγει από το χωρο διδασκαλιας χωρις να εχουμε εξετασει τα παλια , να εχουμε διδαξει τα νεα , και να ειμαστε 100% σιγουροι ότι εχει καταλαβει – αποκρυπτογραφησει..μια προς μια ,τις νεες ασκησεις. Η εξασκηση στο σπιτι για το μαθητη δεν πρεπει να περιλαμβανει αποκρυπτογραφώ τις ασκησεις – αλλα εμπεδώνω μέσω της επαναληψης.
Άλλο ένα πολύ σοβαρο κεφάλαιο.
Θεωρω ότι είναι πολύ σημαντικο από την αρχη, να ξεκαθαρισουμε , αρχικα με τον εαυτο μας , την σχεση που πρεπει να εδραιωσουμε αναμεσα στο μαθητη και τον καθηγητη.
Θεωρω αναγκαια την τηρηση αποστασεων αναμεσα στις δυο πλευρες και εχω εκ πειρας δει ότι όταν οι αποστασεις δεν τηρούνται , αυτή η σχεση {αρα και η αλληλεπιδραση} χαλαει. Μπορουμε {και πρεπει} σαν καθηγητες να ειμαστε φιλικοι…αλλα πιστευω οτι οσο διαρκει η σπουδή του μαθητη, δεν μπορουμε να ειμαστε φιλοι. Αυτοι οι 2 ρόλοι {μαθητη – καθηγητη καλο είναι να είναι απολυτως ξεκαθαροι για ευνόητους λογους.
Ο δικος μου δασκαλος, μου ειχε πει καποτε ότι ο μοναδικος μαθητης που δεν μπορεσε ποτε να διδαξει..ηταν ο ιδιος του ο γιός …γιατι απλα δεν μπορουσε να εδραιώσει αυτήν την αποσταση.
- Τι λάθη δεν πρέπει να κάνουμε όταν έχουμε ένα ιδιαίτερο μάθημα στο χωρο μας.
1.Όταν ενας μαθητης αποφασιζει να συνεργαστει με ένα δασκαλο και να ερθει στο χωρο του ..μαζι με την υλη και την διδασκαλια αυτης…πληρωνει και για μια συνολικη εμπειρια. Η πρωτη εικονα που θα δωσουμε σε ένα μαθητη είναι κατά τη γνωμη μου λοιπον πολύ σημαντικη, αν όχι καθοριστικη. Θεωρω ότι είναι σημαντικο να φροντιζουμε με μεγαλη προσοχη {και} για το φαίνεσθε . Ολες αυτές τις μικρες λεπτομερειες δηλαδη ,που μπορουν να μας χαρακτηρισουν στην αρχη ,δινοντας στο μαθητη μια αρνητικη εντυπωση.
Τι εννοω?
Π.χ…ένα ακαταστατο σπιτι που μυριζει ασχημα, ενας νεροχυτης γεματος βρωμικα πιατα κ.λ.π, δεν είναι και η καλυτερη εικονα που μπορει να δει ενας μαθητης που κανει τα πρωτα του βηματα στο χωρο μας.
2. Προχωρώντας τωρα στο χωρο που γινετε το μαθημα..
Θεωρώ ότι αν ανοιξουμε το σπιτι μας σε μαθητες , καλο θα ηταν να εχουμε ένα χωρο μονο για drums και τα μαθηματα μας. Όλα μεσα σε αυτό το χωρο ,πρεπει να βοηθανε τον μαθητη ,όχι μονο να συγκεντρωθει αλλα και να εμπνευστει σε αυτό που επέλεξε να μαθει. Ο χωρος αυτος πρεπει να είναι καθαρος και τακτοποιημενος , γεματος αφισες και αντικειμενα που αφορουν μονο τα ντραμς και τη μουσικη.
Ενας χωρος με ένα σκονισμενο drumset στην μια , και ένα πλυντηριο ρουχων στην άλλη , είναι λιγο ακυρος, και το μονο που δηλωνει συνειρμικά στο μαθητη είναι ότι κανουμε αρπαχτη !
3. Προσπαθούμε να κρατάμε τις τηλεφωνικές μας κλήσεις και συνομιλίες στο ελάχιστο.
Όταν καποιος πληρωνει ένα δασκαλο για μια ωρα..συνηθως απαιτει ο δασκαλος να είναι μια ωρα από πανω του. Ακομα κι αν σας καλεσει ο Chick Corea.. την ωρα του μαθηματος..εξηγηστε του ευγενικα ότι ειστε σε μαθημα και καλεστε τον αργοτερα. Δωστε στο μαθητη σας να καταλαβει ότι ειστε 100% συγκεντρωμενος πανω του, και ότι τιμάτε και εκεινον αλλα και τα χρήματα του .
4. Προσπαθουμε να κραταμε το χωρο του μαθηματος απερίσπαστο από θορύβους και περιττές ενοχλήσεις . Το ότι κάποιος εξετάζεται σε τυμπανα σε αυτό το χωρο, δεν σημαινει ότι δεν προσπαθει να συγκεντρωθει και δεν χρειαζεται ηρεμια.
5. Σαν καθηγητες οφειλουμε να μην καπνιζουμε εν ωρα μαθηματος για ευνοητους λογους{π.χ υγειας του μαθητη, μυρωδιες στο χωρο κλπ} και προσπαθουμε να ειμαστε διαλλακτικοί σε περιπτωση που χρειαζεται να καπνισει ο μαθητης.
6. Δεν επιτρεπουμε ζωα μεσα στο μαθημα και φροντιζουμε σε περιπτωση που εχουμε ζωα στο σπιτι ,να σκουπιζουμε με ηλεκτρικη σκουπα πολύ τακτικα το studio μας από τριχες. Ποτε δεν ξερεις αν ενας μαθητης είναι αλλεργικος σε κατι, και είναι αμαρτια να χασουμε μαθητες, επειδη εμεις , εχουμε ιδιαιτερη αγαπη.. στις γατες.
7. Δεν σηκωνομαστε από το κρεβατι 10 λεπτα πριν ερθει ο μαθητης και ρυθμιζουμε το ξυπνητηρι μας τουλαχιστον τρια τεταρτα της ωρας πριν από τα ραντεβου μας . Δεν υπαρχει χειροτερο πραγμα να πας σε μαθημα και να δεις ότι ο καθηγητης μολις ξυπνησε ή οτι σε ξεχασε ..
8. Μεγαλη προσοχη πρεπει να δινουμε επισης στα ραντεβου που κλεινουμε αναμεσα στους μαθητες που ερχονται σπιτι μας. Θεωρω ότι πρεπει να αφηνουμε τουλαχιστον μιαμιση ωρα περιθωριο, από μαθημα σε μαθημα.
9. Δεν ειμαστε ατημέλητοι ή βρωμικοι , και ΠΟΤΕ δεν πινουμε αλκοολ πριν από μαθημα. Ενας ατημέλητος καθηγητης μεσα σε ένα ατημέλητο και βρωμικο χωρο που μυριζει αλκοολ .. συνειρμικα δειχνει πολλα για το πώς διδασκει…..πολυ πριν ανοιξει το στομα του. Μεγαλη προσοχη!!!
10. Μεγαλη προσοχη πρεπει επισης να δωσουμε και στον εξοπλισμο μας. Φθαρμένος και παραμελημενος εξοπλισμος , κακης ποιοτητας -γεματα σκονη{και φτηνα} οργανα και πεταλια..το μονο που δειχνουν στο ματι είναι μια εικονα παρακμης.
Προσεχουμε…γιατι ειδικα στην αρχη η πρωτη εντυπωση υπερτερει του τι πραγματικα ειμαστε. Μην ξεχναμε επισης αυτό που ειπα στην αρχη..{ότι ο μαθητης πληρωνει για μια συνολικη εμπειρια..}οπως το να παιξει π.χ σε ένα καλο σετ {ηλεκτρονικο η φυσικο} που ο ιδιος δεν εχει και ονειρευεται να αποκτησει.
- Η συνέπεια προς το μαθητή
Από την στιγμη που ξεκιναει μια συνεργασια ενας μαθητης με ένα δασκαλο..συνηθως τον χρειαζεται να είναι εκει για το λιγοτερο 40-45 βδομαδες το χρονο. Πιστεψτε με ,οσο και αν σας θαυμαζει και ζηλευει τη νεα σας συνεργασια με του Pearl Jam..,δεν θα του αρεσει και πολύ αν πρεπει να φυγετε για 4 μηνες τουρνε..
Καλο είναι νομιζω σε αυτή τη περιπτωση{τουρνέ – καλοκαιρινες συναυλιες} να υπαρχουν ξεκάθαρες εξηγησεις από την αρχη…για την αποφυγη παρεξηγήσεων..
Σημαντικο είναι επισης να ακυρωνουμε μαθηματα μονο σε εξαιρετικες περιπτωσεις..αλλα και να ειμαστε παντα δεκτικοι – ευγενικοι και να μην δημιουργουμε ενοχες στους μαθητες όταν ακυρωνουν το μαθημα τους. Οι ακυρωσεις των μαθηματων , δυστηχως είναι μεσα στο προγραμμα και ετσι πρεπει να τις αντιμετωπιζουμε.
Πολύ σημαντικο επισης είναι να ειμαστε ευελικτοι σε ποσα μαθηματα μπορει να κανει ο μαθητης το μηνα. Καποιοι μαθητες για τους δικους τους λογους , μπορουν τεσσερα, καποιοι τρια και καποιοι ένα μαθημα το μηνα. Οι εποχες που πηγαιναμε στους δασκαλους και μας ελεγαν ότι «ή κανεις 4 μαθηματα ή δεν σε αναλαμβανω» ευτυχως η δυστηχως εχουν περασει.
Θεωρω ότι πρεπει να προσπαθουμε να κραταμε τα διδακτρα μας παντα σε λογικα για την εποχη επιπεδα. Ο τροπος που καθοριζουμε την τιμη που χρεωνουμε, πρεπει να βρισκεται σε αμεση σχεση με τα χρονια εμπειριας μας πανω στο αντικειμενο .
Η αληθεια είναι ότι ποτε κανεναν μουσικος δεν πλουτισε από την διδασκαλια..και δεν πρεπει να διδασκουμε με αυτό το τροπο.
Βασικη μας αρχη είναι να μεταδωσουμε μια γνωση που και εμεις διδαχτηκαμε , χωρις αυτό σε καμια περιπτωση να σημαινει ότι δεν πρεπει να εχουμε ένα οικονομικο τιμημα για τις υπηρεσιες και το χρονο που προσφερουμε.
- Τι λαθη δεν πρεπει να κανω σε ιδιαιτερα μαθηματα στο σπιτι των μαθητων.
1.Καταρχην ..να μην αργεις στα ραντεβου σου. Ενα ραντεβου αν δεν τηρείται η καθορισμένη ώρα του, απλα δεν είναι ραντεβου. Ποτε δεν ξερεις ένα παιδι με τι άλλο ασχολείται εκτος από τα τυμπανα και τι εχει κλείσει μετά από σενα.
2. Εννοείται να μην εισαι ατιμελητος και αγουροξυπνημένος.
3. Οι Κινεζοι λενε ένα σοφο ρητο .. «Αν δεν μπορεις να χαμογελας..μην ανοιξεις μαγαζι..»
Στην περιπτωση αυτη εσυ εισαι το μαγαζι και το προιον σου. Αν δεν μπορεις να χαμογελας και να εισαι κοινωνικος με τους μαθητες αλλα και τους ανθρωπους που τους περιτριγυριζουν ..πιστευω ότι δεν θα πας μακρυα σε αυτό το επαγγελμα.
4.Πολυ προσοχη τι λες και πως το λες. Ποτε δεν ξερεις ποιος βρισκεται στο διπλανο δωματιο και τι ακουει.
Κλεινοντας θα ηθελα να πω ότι αυτη η δουλεια δυστηχως βασίζεται ως επι το πλειστον στη συσταση μεσω του στοματος . Είναι πολύ δυσκολο {και χρονοβορο} να στησεις ένα καλο ονομα στην πολη που ζεις …και πραγματικα ευκολο να το καταστρεψεις. Αυτό που εχω καταλαβει εγω μεσα από όλα αυτά τα χρονια είναι ότι δεν είναι μονο τι διδασκεις σε ένα μαθητη..αλλα πως το διδασκεις , που το διδασκεις κλπ.
Σαν δασκαλος προσπαθω συνεχεια να βελτιωνω τον ευατο μου, και ελπιζω να βρηκατε καποιες από τις συμβουλες μου χρησιμες .
Με εκτιμηση σε ολους τους φιλους
Bαγγέλης Μουλακάκης.